دنیای شلوغ و پر جنجال امروز کمتر فرصتی برای این باقی گذاشته که بتوانیم در طول یک هفته چند صفحه­ ای از شاهنامه­ فردوسی یا چند حکایت کوتاه از گلستان سعدی بخوانیم. صرف نظر از تمام نظریات و تحقیقات و تعاریف و اختلاف نظرهایی که در حوزه ادبیات کودکان وجود دارد، این دانش بیش از هر چیز دیگری بر ذهن و روان کودکان نقش بر جای خواهد گذاشت.

واقعیت این است که ادبیات دنیای سخن است، فضای کلام است، عرصه­ گفته­ ها و نوشته­ هاست و ما در لحظه لحظه­ های­مان، با ادبیات سر و کار داریم و در گهواره­ ادبیات رشد کرده­ ایم. در این میان کودکان در ابتدایی­ ترین سال­های زندگی­شان بیشترین تأثیر را از واژه ­ها و جمله­ ها می­ پذیرند.

تفاوت ادبیات کودکان با ادبیات برای کودکان:

در بررسی­ های علمی و بحث­های تخصصی بین ادبیات برای کودکان و مقوله­ ادبیات کودکان تفاوت برقرار است، بطور مختصر ادبیات برای کودکان به معنای خلق آثار هنریِ کلامی برای کودکان است که آثار کودکانه خوانده می­ شود. اما ادبیات کودکان جریانی است که به بررسی و مطالعه­ چگونگی آثار کودکانه می­ پردازد و موازین و بایدهای آن را تعیین می­کند.

ادبیات کودک تیری است با دو نشان؛ علاوه بر اینکه می­ تواند تضمین کننده­ سلامت و نشاط روزهای کودکی باشد، می­ تواند بزرگسالی پر بار و سالمی را نیز به ارمغان بیاورد و با قرار دادن کودک در مسیر صحیح رشدی او را به یک زندگی سالم و شاد و یک شخصیت کامل برساند.

ادبیات کودکان صرفاً به معنای خواندن گلستان سعدی، شاهنامه­ فردوسی و یا داستان­های هزار و یک شب نیست، بلکه ادبیات کودک عرصه­ همکاری و فعالیت چندین دانش پایه از جمله روانشناسی، جامعه شناسی، ادبیات، زبان شناسی، هنر، فلسفه و . . . است.

دانش ادبیات کودک از قرن ۱۸ و ۱۹ میلادی، از زمانی که روانشناسی نگاه یکسره و یک­ تنه به دوره­ زندگی انسان را شکست و به تقسیم بندی زندگی انسان­ها از تولد تا مرگ پرداخت که در این میان یکی از مهمترین دوره­ ها دوران کودکی بود.

پس از این پی بردن به اهمیت دوران کودکی منجر به ظهور دانش­ هایی چون ادبیات کودک، روانشناسی کودک، پزشکی کودکان و تشکیل نهاد­ها و انجمن­­ هایی شد که در راستای حمایت از کودکان و توجه بیشتر به آنان فعالیت می­ کردند.

تفاوت ادبیات کودکان با ادبیات :

• ادبیات کودکان مخاطب کم تجربه­ ای دارد، لذا باید عالی­ تر و سازنده­ تر باشد. کودکان از نظر نوع، وسعت و میزان تجربیات با بزرگسالان متفاوت­ اند و توانایی کمی در دریافت رویدادهای مختلف در یک زمان دارند.
• علاوه بر این­ها محدودیت زبانی و گنجینه­ ی لغات اندک آ­ن­ها و محدود بودن مدت زمان دقت­شان از سایر تفاوت­های کودک با مخاطب بزرگسال است.

ویژگی های ادبیات کودکان :

به طور کل می­ توان گفت هر محصول گفتاری یا نوشتاری که به طور خاص برای مخاطب کودک نوشته می­شود ادبیات کودک نام دارد. که باید دو خصیصه را داشته باشد:

۱. توانایی آفرینش لذت برای کودکان

۲. توانایی انتقال مطالب و مفاهیم .

اهداف ادبیات کودکان :

۱. آماده سازی کودک برای شناختن، دوست داشتن، حضور در محیط و ساختن آن

۲. شناساندن کودک به خویشتن

۳. کسب تجربه

۴. سرگرم­ کننده و لذت­بخش بودن 

با توجه به اهمیت و ضرورت این دانش، روز ۱۸ تیرماه در تقویم هجری شمسی روز ملی ادبیات کودک و نوجوان نام گرفته است. این روز به مناسبت درگذشت مهدی آذر یزدی خالق قصه­ های خوب برای بچه­ های خوب و نویسنده­ نام آشنای کودکان نام­گذاری شده است، کسی که روزهای کودکی بسیاری از بزرگسالان امروزی طعم قصه­ های او را دارد.